Passieve koeling
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Passieve koeling is een methode om gebouwen of systemen te koelen die geen actief energieverbruik vereist, maar gebruikmaakt van natuurlijke principes en slim ontwerp.
Omschrijving
Bij passieve koeling wordt de temperatuur in een gebouw of systeem gereguleerd door natuurlijke processen, zoals luchtstroming (natuurlijke ventilatie), warmteoverdracht (straling, convectie) en bescherming tegen warmtebronnen zoals direct zonlicht. Dit staat in contrast met actieve koelsystemen, zoals airconditioners, die elektriciteit of een andere externe energiebron nodig hebben om te functioneren. Passieve koeltechnieken kunnen worden geïntegreerd in het gebouwontwerp en variëren van eenvoudige methoden zoals strategische ventilatie en zonwering tot complexere systemen zoals aardwarmtewisselaars in combinatie met nachtventilatie.
Principes en technieken
Passieve koeling is gebaseerd op de principes van warmteoverdracht, waarbij warmte zich verplaatst van warmere naar koudere gebieden. Belangrijke technieken zijn onder meer natuurlijke ventilatie door strategisch geplaatste ramen en openingen, bescherming tegen zonnewarmte (bijvoorbeeld via zonwering), en het benutten van de thermische massa van een gebouw om warmte op te slaan en later af te voeren (nachtventilatie). Andere methoden zijn onder andere aardwarmtewisselaars die binnenkomende lucht koelen en adiabatische koeling. Deze technieken kunnen gecombineerd worden om een aanzienlijk koelvermogen te realiseren.
Toepassing in gebouwen en systemen
Passieve koeling wordt toegepast in gebouwen om een comfortabel binnenklimaat te behouden met minimaal energieverbruik. Het is een belangrijk onderdeel van duurzaam bouwen en kan de noodzaak van mechanische koelsystemen verminderen. Ook bij warmtepompsystemen kan passieve koeling worden toegepast door gebruik te maken van de relatief lage temperatuur van de bodem of het grondwater. Daarnaast wordt passieve koeling ook gebruikt in technische toepassingen, zoals bij de koeling van computeronderdelen met heatsinks zonder ventilator, of in koelboxen die isolatie en koelelementen gebruiken om de inhoud koel te houden zonder externe voeding.
Vergelijkbare termen
Natuurlijke ventilatie
Gebruikte bronnen: